Η κυκλική οικονομία αποτελεί μία μείζονα παγκόσμια τάση για διασφάλιση της σταθερότητας και της διάρκειας της αναπτυξιακής μας πορείας. Την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητά της.

Στηριζόμενο στην οικονομία της γνώσης και της εξειδίκευσης, ένα κυκλικό μοντέλο παράγει υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία, αξιοποιεί και σέβεται τους φυσικούς και περιβαλλοντικούς πόρους, δημιουργεί θέσεις εργασίας, ενώ, παράλληλα είναι απολύτως συμβατό και φιλικό προς τον παραγωγικό ιστό της χώρας μας, που αποτελείται κυρίως από μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, συμβάλλει στην εξοικονόμηση πόρων και δημιουργεί νέα επιχειρηματικά μοντέλα και νέες καταναλωτικές τάσεις φιλικότερες προς το περιβάλλον.

Ενδεικτικά, να αναφέρω πως το όφελος για την ευρωπαϊκή οικονομία από την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας εκτιμάται στα €1,8 τρις έως το 2030, ενώ αναμένεται να οδηγήσει στη δημιουργία πέραν του 1 εκατ. νέων θέσεων εργασίας και στη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, συμβάλλοντας καταλυτικά στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050 και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.

Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, το οποίο έχει μόλις παρουσιάσει η Υπουργός Ενέργειας - την οποία και ευχαριστώ ιδιαίτερα, όπως και τον Υπουργό Γεωργίας για την εποικοδομητική συνεργασία – παρουσιάζει μία ολιστική προσέγγιση για την επιτυχή εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης.

Οι δράσεις αυτές δεν αποτελούν εντούτοις την μοναδική πηγή παρεμβάσεων προς αυτή την κατεύθυνση. Η ταχεία μετάβαση σε μία πράσινη οικονομία αποτελεί καίρια προτεραιότητα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Κύπρος_το αύριο, στο οποίο 41% του συνολικού προϋπολογισμού διατίθεται για τον σκοπό αυτό, ενώ έχει περιληφθεί και σχετικό πρόγραμμα χρηματοδότησης της Ε&Κ ύψους €6 εκατ.

Πρόσθετα, στα πλαίσια του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος Ορίζοντας Ευρώπη, η μετατροπή της Ευρώπης στην πρώτη κυκλική, κλιματικά ουδέτερη και βιώσιμη οικονομία που θα βασίζεται στις ψηφιακές τεχνολογίες έχει καθοριστεί ως κύριος στρατηγικός προσανατολισμός για επενδύσεις σε Ε&Κ. Για την περίοδο 2021-2022, €5,8 δις θα διατεθούν για να στηριχθούν έργα που προάγουν την επιστημονική έρευνα για το κλίμα και αναπτύσσουν λύσεις για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ανάμεσά τους και έργα για στήριξη της κυκλικής οικονομίας.

Αυτή την ευνοϊκή συγκυρία είναι που καλούμαστε σήμερα ως Υφυπουργείο να αξιοποιήσουμε, άμεσα και αποτελεσματικά, ενθαρρύνοντας και υποστηρίζοντας τους ερευνητές και τους φορείς καινοτομίας να ανταποκριθούν στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, και σχεδιάζοντας, μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, εθνικά προγράμματα που να προωθούν έξυπνες λύσεις για στήριξη της κυκλικής μετάβασης και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.

Στο πλαίσιο αυτό, η Πολιτεία έχει ήδη επενδύσει σημαντικούς πόρους πέραν των €90 εκ. για τη δημιουργία και λειτουργία των Κέντρων Αριστείας, που αναμένεται να συμβάλουν καταλυτικά στην επίτευξη των εθνικών στόχων της Πράσινης Συμφωνίας για το 2030 και 2050. Συγκεκριμένα τα Κέντρα Αριστείας «EMME-CARE» και «CMMI» επικεντρώνονται στην προώθηση λύσεων για βιώσιμη ανάπτυξη και περιβαλλοντική ουδετερότητα, ενώ τα Κέντρα Αριστείας «Κοίος» και «Ερατοσθένης», αναπτύσσουν τεχνολογικές λύσεις για τη βέλτιστη διαχείριση μεγάλων δικτύων και φυσικών πόρων, τη διαστημική παρατήρηση και την αποτίμηση της μεταβολής του κλίματος.

Μεγάλης σημασίας είναι και η εθνική στρατηγική για ανάπτυξη έξυπνων πόλεων, της οποίας τον συντονισμό έχει αναλάβει το Υφυπουργείο και η οποία συνδέεται άμεσα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας. Οι εφαρμογές «έξυπνων λύσεων» σε όλη την κυπριακή επικράτεια, που αφορούν σε μεγάλο βαθμό την έξυπνη διαχείριση αποβλήτων, αναμένεται να οδηγήσουν, μεταξύ άλλων σε καλύτερη αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προκλήσεων και ορθολογική διαχείριση φυσικών πόρων.

Αγαπητοί φίλοι,

Είναι γεγονός πως ο τομέας της κυκλικής οικονομίας αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες που έχουμε ν’ αντιμετωπίσουμε, σε εθνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο, για ένα αειφόρο βιώσιμο μέλλον. Η διττή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελούν εθνική, ευρωπαϊκή αλλά και παγκόσμια προτεραιότητα και θα πρέπει να συμβαδίζουν. Ως εκ τούτου, η ψηφιακή συνιστώσα είναι αναπόσπαστο μέρος του Εθνικού μας Σχεδίου για προώθηση της κυκλικής οικονομίας.

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω πως απαραίτητη προϋπόθεση για επιτυχία αποτελεί η διευρυμένη στήριξη από την κοινωνία και τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας μας. Ο παράγοντας «κουλτούρα» είναι καταλυτικής σημασίας σε κάθε νέα προσπάθεια, σε κάθε αλλαγή. Και αυτό επιτυγχάνεται μόνο μέσω ενημέρωσης, συλλογικότητας και συνεργασίας μεταξύ της Πολιτείας, του επιχειρηματικού κόσμου, των ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων, και άλλων ενδιαφερόμενων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Σας ευχαριστώ.